Schema’s, wakkertijden, vaste routines: je hoort constant welke tijden en vormen je aan moet houden voor je kindje. Het 2-3-4-schema, de eet-speel-slaap-routine, strikte wakkertijden en ga maar door. Maar… werken deze schema’s? Welke wakkertijden moet je precies aanhouden?
In deze video leg ik je alles uit over de schema’s, tabellen en wakkertijd die je kan aanhouden voor je kindje. Of, beter gezegd: welke niet. Onder de video vind je een samenvatting.
Gemiddelde wakkertijden en gemiddelde kindjes
Wakkertijden, schema’s en de hoeveelheid slaap die een kindje nodig heeft: het is allemaal gebaseerd op gemiddelden. De kans is groot dat jouw kindje niet een gemiddelde is, maar een uniek persoon. Een baby slaapt ‘gemiddeld’13 en een half uur per etmaal.
Dat gemiddelde bestaat echter uit baby’s die tien uur slaap per etmaal nodig hebben, tot baby’s die 18 uur slapen per etmaal. Dat zie je in dit overzicht van de National Sleep Foundation:

Dus je hebt kindjes met enorm uiteenlopende slaapbehoeften.
Hoe zou je dan kunnen werken met wakkertijden van maximaal 90 minuten of slaapjes van minstens 60 minuten? Dat werkt wellicht voor een (heel) klein deel van de kinderen. Het overgrote deel zal echter onvoldoende of juist veel te veel slaap krijgen door een strak, uniform schema.
Frustraties en tranen
Schema’s en vaste tijden, kunnen daardoor zorgen voor grote frustraties bij de moeders. Het gevoel van falen en niet goed genoeg zijn, sluimert constant als je kindje niet slaapt zoals in ‘dat ene boek’ wordt aangeraden. Zeker als dat boek perfect werkt voor je schoonzus of buurvrouw.
Verschillende biologische ritmes
Mensen hebben allemaal een verschillende biologisch ritme. Dat is handig, want tot een paar honderd jaar geleden, woonden we niet zo veilig als we nu doen.
Een zeer interessante studie naar dit onderwerp, is in 2017 uitgevoerd. In een jager-verzamelaarstam, werd gekeken naar het biologische slaapritme. Daaruit bleek het volgende:
- Per etmaal werd slechts 18 minuten door iedereen tegelijkertijd geslapen.
- De rest van de tijd was er altijd minimaal één persoon wakker.
- Er waren vaak mensen van verschillende leeftijden wakker.
- Aangenomen wordt dat deze manier van slapen de overlevingskans van een groep/stam zeer vergroot.
Als je deze data bekijkt, is het niet gek dat jonge kinderen ook allemaal een verschillend biologisch ritme hebben. Daarom werkt een bedtijd van 18.00 voor sommige kinderen fantastisch, terwijl een ander kindje nog niet moe is om 21.00.
Proberen een vast ritme aan te houden, kan ervoor zorgen dat je constant in gevecht bent met het biologische ritme van jou en je kindje.
Gooi die boeken weg, ondervraag de slaapcoach
Ik schreef het al eerder: flikker al die boeken maar weg die gaan over doorslapen. Onderzoek laat duidelijk zien dat ze de kans op depressiviteit bij moeders behoorlijk vergroten.
Maar er is nog een belangrijke waarschuwing: ondervraag je mogelijke slaapcoach over de methodes die ze gebruikt. Veel slaapcoaches werken met vaste wakkertijden en strakke schema’s. Die kan je prima op internet vinden en in vele boeken lezen. Het grote verschil is dat je, als je net 500 euro voor een traject hebt betaald, het gevoel hebt dat je wel moet doorzetten als iemand het je zegt.
Ik zeg absoluut niet dat een schema niet zou kunnen werken, maar de realiteit is gewoon dat het zelden past. Probeer dus in je kennismakingsgesprek te peilen welke methodiek een slaapcoach hanteert, zodat je niet voor de onaangename verrassing komt dat je met een schema moet gaan werken dat je al hebt geprobeerd – dat niet past.
Laat je niet gek maken
Hoewel het makkelijk zou zijn als je kindje een handleiding en een wekker mee had gekregen, is dat helaas niet het geval. Het is daarom belangrijk die boeken naast je neer te leggen, je telefoon af te sluiten en gewoon naar je kindje te kijken.
Dat is erg moeilijk, ik weet het. Sommige kindjes gaan in twee delen van supervrolijk naar oververmoeid. Leg eventueel een matras in de woonkamer neer om te kijken wanneer je kindje zelf gaat liggen. Veel kindjes kunnen perfect aangeven wanneer ze moe zijn, net als wanneer ze willen eten of drinken. Het is dan vooral belangrijk dat je daar naar kan kijken en de signalen leert lezen.
Maar herinner je vooral: je hebt niet te maken met een problematische slaper. Je hebt te maken met een individu met eigen wakkertijden, een eigen slaapbehoefte en een eigen ritme.
Als het schema niet past, is het het schema dat niet goed is, niet je kindje. Niet vergeten.
Behoefte aan meer steun?
Misschien probeer je het al een tijdje met of zonder schema, maar heb je geen idee meer hoe je het nou goed aan kan pakken. In de cursus Beter Slapen Vanuit Verbinding help ik je om het slapen te gaan verbeteren. Niet aan de hand van een schema, maar juist door te kijken naar je kindje en te werken met zijn optimale biologische ritme.
Benieuwd hoe die cursus eruit ziet? Op deze pagina lees je alle informatie: Beter Slapen Vanuit Verbinding Online Cursus