Als je kindje niet zo goed slaapt, is het zoeken naar manieren om zelf aan je rust te komen. Voor sommige ouders is de keuze makkelijk en gaan ze samen slapen met hun kindje in de ouderslaapkamer. Maar deze oplossing werkt niet voor elk gezin, door ruimtegebrek, diepe of juist lichte slapers of medische indicaties. In deze blog kijken we naar manieren om deels samen te slapen.

De reden voor deze blog komt voor uit een vraag die ik vaak krijg in dm’s en de mailbox: ‘mijn partner wil ons bed weer voor onszelf, dus moet ons kindje op de eigen kamer slapen’. Voordat ik inga op verschillende vormen van samen slapen, wil ik daar kort op ingaan.

We zeggen met deze wens eigenlijk: ons kindje is absoluut niet in staat om zichzelf te reguleren en heeft me nodig voor zijn veiligheid om diep te kunnen slapen…. Maar mijn partner heeft me harder nodig, want hij voelt zich onveilig en niet geliefd zonder mij naast zich.

Ik denk dat hier een stukje pijn zit vanuit vroeger. We zijn gemaakt om samen te willen te slapen, om veilig te willen voelen in de groep. Vervolgens worden we als baby, ver voordat we er qua breinontwikkeling klaar voor zijn, in een eigen kamertje weggelegd zodat papa en mama kunnen bonden.

Maar het feit is: moeder en kindje die samen slapen, bereiken een soort synchrone slaap. Moeder en baby die samen slapen, slapen beter, dieper, herstellender, maar tegelijkertijd ook lichter: het risico op wiegendood verminderd.

Jouw kindje heeft jou daadwerkelijk nodig. Zijn autonome zenuwstelsel, zijn brein: alles is ingericht op jouw nabijheid. Je partner kan rationeel echt wel bedenken dat je van hem houdt als je voor zíjn nageslacht zorgt. Je partner kan rationeel echt wel begrijpen dat je nog steeds een team met hem vormt, terwijl je je nachten en je energie stopt in de basis van je kindje.

Helaas vergeten we dat vaak, en denken we dat we onze partner meer tegemoet moeten komen dan ons kindje. Probeer er eens rustig over na te denken en te kijken: hoe reëel is wat ik verwacht van mijn kindje ten opzichte van mijn partner?

Goed, dan nu manieren om samen te slapen/de behoeften van iedereen te voldoen, zonder samen in het echtelijk bed te slapen voor de hele nacht. Sta je wel open voor een familiebed, dan kan je deze blog lezen over de voordelen daarvan.

Ennem: samen slapen = samen in dezelfde kamer. Co-sleeper, apart matras, campingbedje, samen in één bed: ik gebruik het hierbij onder de verzamelterm ‘samen slapen’.

Start de nacht in de kinderkamer en daarna bij jou

Als je ’s avonds de nacht in je eigen en nog lege bed wil starten – of je wil nog even naar beneden en je kindje veilig laten slapen – dan kan je je kindje in de eigen slaapkamer laten starten. Je begint met de slaapkamer van je kindje een veilige plek maken waar je kindje kan starten met de nacht. Dat leg ik uit in het artikel ‘je kindje aan zijn ledikantje laten wennen‘.

Slaapt je kindje, dan kan jij nog even weg of kruip je een deur verderop in je eigen bed. Als je kindje vervolgens in de nacht wakker wordt, laat je je kindje bij jou/jullie verder slapen. De tijd dat je kindje in de eigen kamer slaapt, kan je gebruiken om wat voor jezelf/samen te doen met je partner. Je kan hem ook gebruiken om alvast een paar uur in je eigen bed te slapen zonder in de maternale houding te hoeven liggen.

Hier zorgde mijn man altijd van half 8 ’s avonds tot middernacht voor ons jongste kindje, terwijl ik die paar uur ononderbroken slaap in mijn eigen bed pakte. Huilde ons kindje dan langer dan ongeveer 10 minuten, dan stopte hij met troosten en legde de jongste bij me in bed. Werd de jongste niet wakker? Dan sliep hij in zijn eigen kamertje tot de eerste keer wakker worden, haalde ik hem op en legde hem bij ons in bed.

Zo was er vrijheid in het begin van de nacht, en konden we de rest van de nacht samen slapen.

Start de nacht in de kinderkamer en daarna samen in de kinderkamer

Als je onvoldoende ruimte hebt om samen te slapen in je eigen slaapkamer, je partner slaapt heel diep of juist heel licht, of de wekker gaat veel te vroeg? Dan kan je het ook andersom doen. Je laat je kindje starten in zijn eigen kamertje/bed, en na de eerste keer wakker worden kruip jij erbij op de kinderkamer. Zo voorkom je dat je zelf de hele nacht over de gang heen en weer loopt, en hoeft je kindje niet mee naar de ouderslaapkamer.

Het voordeel hiervan is, dat je kindje de veiligheid en geborgenheid ook echt leert ervaren in zijn eigen kamer. Je zal merken dat je kindje steeds langer alleen slaapt in de eigen kamer, en na verloop van weken of maanden (afhankelijk van de leeftijd en het temperament van je kindje) zal je in je eigen bed wakker worden in de ochtend.

Maak gebruik van een vloerbed

Als je kindje het allerbeste slaapt in fysiek contact met jou, kan het de moeite waard zijn om een vloerbed op de kinderkamer te gebruiken. In deze blog leer je alles over het vloerbed.

Je partner in de logeerkamer

Als je geen ruimte hebt voor samen slapen op de ouder- of kinderkamer, dan kan je er ook voor kiezen om je partner elders te laten slapen.

Als je partner begrijpt dat een kindje jou harder nodig heeft ’s nachts en hij zijn slaap ook erg belangrijk vindt, zal hij hier ook geen probleem mee hebben. Heeft hij daar wel een probleem mee, lees dan nog even verder.

Ik vertelde net al dat mijn man onze baby ’s nachts bij ons bracht als hij wakker werd. Als mijn man de dag erop moest werken, liep hij daarna door naar de logeerkamer om daar een goede nacht te maken. Zo kwam iedereen aan zijn slaap – man, kinderen én ik.

Je partner in een familiebed en jij apart met de jongste

Als je meer dan één kind hebt, kan je het gevoel hebben dat je je moet splitsen. Vraag aan je partner of hij met jullie oudere kind(eren) kan slapen, terwijl jij de zorg van de jongste op je neemt. Zo kunnen de oudere kinderen vaak makkelijker slapen, en je partner ook.

Jij kan je dan bekommeren om de jongste en de nachten doen.

Wat is je prioriteit?

Laten we eerlijk zijn: het zijn niet de meest romantische voorstellen. Maar zoals iemand op Facebook laatst reageerde op een post over samen slapen ‘vrijen hoeft niet alleen maar in bed, dat is eigenlijk best saai’. En als je wel heel graag samen bent met je partner in bed, dan is er altijd wel een slaapkamer of slaapplek vrij als je samen slaapt met je kindje.

De prioriteit ligt in de eerste maanden en jaren op het kunnen slapen, uitrusten en bijkomen. Hoe je dat inricht, hoeft niks te zeggen over de relatie die je hebt met je partner. Hoe goed je huwelijk is, ligt niet aan of je wel of niet naast elkaar ligt in de nacht, maar zit hem in tientallen andere zaken.

Als je partner het moeilijk vindt om niet bij elkaar te slapen, kan het de moeite waard zijn erachter te komen welke angst of behoefte daarachter zit.

Voelt hij zich buitengesloten? Voelt het als gezichtsverlies dat jij bij jullie kindje slaapt tegenover familie en vrienden? Voelt hij zich nutteloos binnen zijn familie?

Als je de achterliggende behoefte weet te vinden, kunnen jullie daaraan werken, zonder dat je slaap hoeft in te leveren. Want uiteindelijk is dat je prioriteit: dat iedereen aan voldoende slaap komt.

Zoals een andere moeder reageerde: ‘liever tijdelijk gescheiden slapen, dan daadwerkelijk scheiden door de ruzies door het slaapgebrek’.

Je doet het samen

De vader is een heel belangrijke kracht binnen een gezin. Als hij ’s nachts goed slaapt, kan hij overdag een deel van de zorg overnemen en jou als moeder ontlasten.

Mijn man – de vader van onze kinderen – sliep bijvoorbeeld apart zodat hij de oudste kinderen ’s morgens fris en vol geduld kon helpen en naar school kon brengen. Ik kreeg daardoor de kans om nog een paar uurtjes langer te slapen na een gebroken nacht met de baby.

Onlangs had ik een koppel in een traject, dat elke nacht samen elke keer naar de babykamer liep. Bij de vierde of vijfde keer kregen ze vaak ruzie in de babykamer van vermoeidheid en onmacht. Ze wilden zo graag allebei elkaar helpen, dat ze volkomen misten wat belangrijk was: slaap.

Ze kozen er na onze gesprekken voor om een matras op de babykamer erbij te leggen. Ze begonnen de nachten nog steeds in hun ouderslaapkamer. Maar de ene nacht sliep de vader naast de baby, de andere nacht de moeder. Binnen een week waren ze weer opgeladen, er was veel meer rust in huis en de baby sliep beter nu er iemand anders in de kamer sliep.

Mag je zelf bedenken of dat een verbetering was voor hun huwelijk ;).

Meer leren?

Wil je meer leren over het slapen, aan je rust komen en hoe je het slapen van je hele gezin kan verbeteren? In de online cursus Beter Slapen Vanuit Verbinding help ik je naar meer rust, meer slaap én meer verbinding met jezelf, je partner en je kindje. Meer weten? Alle info vind je hier.