Peuters en slaap: dat is soms een ongelukkige combinatie. Ze willen alles zelf doen, vechten voor autonomie, en… hebben je toch keihard nodig. Onlangs stuurde een grote drogisterij een nieuwsbrief uit over het slapen van peuters, met daarin tips hoe je je peuter kon laten slapen. Helaas sloegen de tips bijna allemaal de plank volledig mis. Daarom een korte overview: hoe zit dat precies?

De nieuwsbrief van de grote drogisterijketen bestond uit een zestal tips. Ik neem de belangrijkste tips met je door.

1. Praat niet met je kindje na bedtijd

Zo was de eerste tip als je kindje ’s avonds uit bed blijft komen: ‘Zet je kindje terug in bed en praat niet met hem. Blijf dit herhalen tot hij blijft liggen.’

Maar een kindje dat ’s avonds uit bed blijft komen, doet dat vanwege een onderliggende behoefte.

De meest voorkomende:
– Nog niet moe genoeg zijn door een tekort aan melatonine
– Onvoldoende gevoel van veiligheid
– Gebrek aan verbinding met jou
– Behoefte aan co-regulatie.

Geen van deze dingen wordt opgelost door je kindje niet aan te kijken, niet tegen te praten en hem keer op keer terug te brengen in bed.

Dikke kans dat je behoorlijk geïrriteerd raakt trouwens, bij de tiende keer teruglopen naar de peuterkamer.

2. Beloon je peuter met stickers

De tweede tip was: ‘Beloon je peuter met stickers als hij een nacht in bed blijft liggen.’
Als je jonge kinderen kent (en die ken je, anders kreeg je deze mail niet), dan weet je dat ze alles doen voor goedkeuring. Ze verloochenen hun eigen gevoelens en behoeften om maar geliefd te zijn.

En heel eerlijk, dat doen we als volwassenen nog steeds. We willen in een groep passen, want dan overleven we.

Je kindje gaan belonen om maar in bed te blijven, kan behoorlijk schadelijk zijn. Als je kindje doorlekt, een ongelukje heeft, een nachtmerrie krijgt, bang is, oorpijn krijgt: noem maar op… dan blijft hij in bed liggen ‘omdat dat moet’ en voor de sticker.

Maar eerlijk: is dat wat je wil voor je kindje, als je heel eerlijk bent? Is de relatie die je wil met je kindje, gebaseerd op stickers en belonen?

3. Geen schermen voor bedtijd

De derde tip: ‘laat je kindje ’s avonds niet meer op een tablet of televisie kijken.’
Hier word ik blij van, want dit is inderdaad killing. Laatst werkte ik met een moeder die zei ‘mijn zoontje gaat ’s avonds in bed met de tablet. Dan kijkt hij filmpjes tot hij slaapt (kindje van 3). Zo is hij lekker rustig.’

Maar waarom het kindje oververmoeid was en ’s nachts amper sliep… was een raadsel.

In het kort: blauw licht remt de melatonine-aanmaak en dan kan je slapen wel vergeten. Ja, je valt van uitputting in slaap, maar de kwaliteit van de slaap is om te huilen. Omdat dit zó belangrijk is, deel ik hier woensdag een podcast over.

4. ‘Neem je peuter niet bij je in bed’…

De vierde tip was ‘neem je peuter niet bij je in bed, dan zal hij hieraan wennen.’
Echt, mijn haren gaan overeind staan hiervan.

Overal ter wereld wordt samen geslapen omdat er 1- geen plek is voor 6 aparte kinderkamers of omdat 2- dit gewoon biologisch de norm is en 3- omdat moeders niet gek zijn en niet de hele nacht heen en weer willen kachelen over de gang.

Recente onderzoeken laten zien dat
1. Peuters die wel bij hun ouders mogen slapen, zich veilig en geliefd voelen. “Kinderen van 2 jaar die bij de moeder in bed sliepen, hadden minder kans op nachtmerries op latere leeftijd.” (Simard et al, 2008)

2. Kinderen die samen slapen hebben minder driftbuien, zijn gelukkiger en luisteren beter naar de ouders (Heron, 1994).

3. Mannen die samen sliepen met hun ouders (jongetjes dan heh, niet als ze 25 zijn) tussen 0 en 5 jaar, hadden veel meer zelfvertrouwen, minder angst, minder schuldgevoelens en meer seks. Ja, die laatste toevoeging vond ik ook raar, maar c’est ça.  Vrouwen die samen sliepen tussen 0 en 5 jaar hadden minder moeite met fysiek contact en liefde als volwassene (ook Lewis en Janda, 1988).

4. Zij die samen sliepen als rond rond 3 jaar oud, hadden minder vaak professionele hulp nodig als kindje en later in het leven. Samen slapende kinderen vertoonden minder gedragsproblemen en waren adaptiever dan hun alleen slapende leeftijdsgenootjes. (Forbes and King, 1992)

Er zijn talloze onderzoeken gedaan, maar deze lijken me voldoende om een beeld te schetsen.

En nee, al deze kinderen zijn naar hun eigen slaapkamer en bed overgegaan (ik bedoel: ze hadden meer seks, mag hopen dat dat niet in het ouderlijk bed gebeurt).

5. Vervroeg het middagslaapje

Tip 5 was: ‘vervroeg het middagslaapje.’
Als je het idee hebt dat je peuter tot 4 jaar een middagdut van 2 uur moet doen, moet die slaap op een ander punt ingeleverd worden.

Dutjes worden ongeveer tussen 18 en 36 maanden helemaal afgebouwd. Dus duurt bedtijd ’s avonds uuuuren en trek je om 5:00 de haren weer uit je hoofd omdat je kindje staat te springen bij je bed? Dikke kans dat je dat dutje prima al mag laten vallen. Ook voor je kindje 4 is.

Voor je beeldvorming: peuters slapen ongeveer tussen de 9 tot 14 uur per etmaal. Dat is géén nacht van 19:00 tot 7:00, maar van 20:00 tot 06:00 ofzo. Ongeveer.

Ken je kindje: dit is heel persoonlijk. En in de winter slapen we meer dan in de lente, dus ook dit fluctueert.

Het komt goed

Ik heb nu de meest hardnekkige tips getackeld over het slapen van een peuter. Binnenkort volgt er een heuse peutercursus, want man, wat een drama kan dat slapen zijn. Alvast meer leren?

In dit artikel leer je meer over het slapen van je peuter tussen 2 en 4 jaar oud, en waarom dat niet altijd rozegeur en maneschijn is.