Eén van de meest lastige dingen waar je als moeder mee te maken krijgt, is de stortvloed van ongevraagd en ongewild advies. Iedereen heeft een mening over hoe je een baby en een kind moet opvoeden. Vaak wijkt die mening af van wat je zelf in gedachten hebt. Hoe kan je op een vriendelijke manier grenzen stellen bij advies waar je ab-so-luut niet op zit te wachten? Met de ‘Nacho Cheese Dip-reactie’!

Goed omgaan met advies – en dan vooral ongewenst advies – is een vaardigheid die veel jonge moeders moeilijk vinden. Laat je per ongeluk vallen dat je baby nu nóg niet doorslaapt of niet zelf in slaap kan vallen, dan is de kans groot dat je direct advies krijgt.

Helaas is het nadeel van (vaak goedbedoeld) advies dat het jou als moeder onzeker kan maken. Zeker wanneer je baby veel huilt, niet doorslaapt of last heeft van verlatingsangst, krijg je al snel het idee dat je iets verkeerd hebt gedaan. Het kan lastig zijn een discussie te vermijden of grenzen te stellen aan de stroom van advies die je krijgt.

Daarom heeft Joanne Ketch, Huwelijk en Gezins-psychotherapeut uit Amerika, een prachtige reactie bedacht. Het stuk staat hieronder – met haar toestemming – vertaald.

Wat is de ‘Nacho-Cheese-dip’-reactie*?
De ‘Nacho Cheese-dip’-reactie kan je het beste gebruiken wanneer je jezelf niet wil verdedigen of je niet in een discussie verzeild wil raken over je opvoedkeuzes. Als je met iemand in discussie bent en je wel graag hun mening wil horen, is deze reactie niet nodig.

Ik heb gemerkt dat moeders vaak ‘grenzen stellen’ verwarren met het overtuigen van anderen dat zij de juiste opvoedkeuzes maken. Het is het beste om wèl een grens te stellen aan ongevraagd advies, maar je hoeft niet je eigen keuzes te verdedigen.

Keuzes die je maakt als ouder, vallen in de ‘is het nodig om te weten?’-categorie. En vaak is het helemaal niet nodig dat iemand weet wat voor keuzes jij als moeder maakt. Stel je voor dat iemand je vraagt: “hoe slaapt je baby?” Dan volstaat het om te reageren met “goed, bedankt voor het vragen. Wil je wat Nacho Cheese-dip?”

“Weet je zeker dat je haar wel altijd op moet pakken als ze huilt?” Jouw antwoord: “Ja! Dank je wel. Wil je wat Nacho Cheese-dip?”

“Wanneer ga je stoppen met borstvoeding geven?” Jouw antwoord is dan heel simpel: “Wanneer ze er klaar voor is, dank je wel! Wil je wat Nacho Cheese-dip?”

Duidelijke grenzen aangeven
Bij sommige mensen zal je heel duidelijk je grenzen aan moeten geven. Het aanbieden van de Nacho Cheese-dip zal niet voldoende zijn om het gesprek een andere kant op te sturen. Dat kan twee redenen hebben: of ze voelen niet goed aan dat je er niet meer over wil praten, of ze hebben zelf een mening of emotie die ervoor zorgt dat ze graag dieper erop in willen gaan.

Als degene met wie je een gesprek hebt de hint niet snapt, kan je je reactie nog duidelijker te maken. Je hebt misschien gelijk al iemand in je hoofd waarvan je weet dat hij of zij het gesprek toch zal willen doorzetten. In dat geval kan het nuttig zijn om de reactie die je geeft, op te volgen door een actie. Je kan denken aan ophangen, de kamer verlaten of niet langer omgaan met hen. Het stellen van grenzen gaat niet over het opdringen van jouw mening aan de ander, dat lukt niet. Grenzen stellen gaat over wat jíj kan doen of kan laten.

Je kan het beste eerst voor de spiegel een paar keer oefenen met een aantal duidelijke reacties:
“Ik weet dat je om ons en om de baby geeft, en dat vinden we heel fijn. Onze keuzes over hoe we _________ (slapen, borstvoeding geven, reageren op onze baby) hebben we onderzocht en zelf gemaakt. Ik zal hier geen discussie over voeren.”

Nogmaals: verwar het stellen van jouw grenzen niet met het overtuigen van een ander van jouw keuzes. Het is normaal en begrijpelijk dat je graag wil uitleggen waarom je de keuzes zo hebt gemaakt. Er is echter één probleem: als je al te maken hebt met iemand die jouw grenzen over gaat, zal het delen van die informatie alleen maar de discussie aanwakkeren.

Nieuwe moeders hebben het hier vaak moeilijk mee. De grens is simpelweg dat niemand het recht heeft om jou te vertellen hoe je je kinderen moet opvoeden en hoe je met ze om moet gaan als jij dat niet wil. Dus stel je de grenzen zoals hierboven aangegeven. Maar het probleem is dat veel moeders dan heel graag hun keuzes willen verdedigen. Ze noemen schrijvers, websites, studies en boeken die hun keuzes onderschrijven.

Maar elke keer dat je jezelf verdedigt, maak je ruimte voor discussie en een weerwoord van degene waar je mee praat. Je geeft het (onbedoelde) signaal af dat jouw keuzes bespreekbaar zijn. Dus verdedig je keuzes niet al te veel, en dan slechts één of twee keer. “De dokter is het eens met de keuzes die we maken. Wil je nog wat Nacho Cheese-dip?”

Als je merkt dat het gesprek toch nog eens wordt geopend, kan je iemand recht aankijken en het volgende zeggen: “Ik wil dat we goed met elkaar omgaan. Ik wil ook graag dat je geniet van de baby. Ik voed de baby op – jij geniet ervan. Laten we hier geen discussie over voeren. Als je er nog eens over begint, zal ik de kamer uitgaan.”

Het werkt twee kanten op
Als laatste is het nog belangrijk om op te merken dat de Nacho Cheese-dip twee kanten op werkt. Keuzes die een moeder maakt, zouden nooit een punt van discussie moeten zijn. Misschien ben je er helemaal van overtuigd dat een baby bij haar moeder moet slapen, nooit mag huilen en dat ze mag stoppen met borstvoeding als zíj daar klaar voor is.

Maar als je jouw eigen mening deelt – online of offline – dan krijg je daar inderdaad een reactie op, en soms ook advies. Probeer dan ook in gedachten te houden dat andere moeders het beste voor hun kind willen en niet zitten te wachten op ongevraagd advies. Behandel hen ook met hetzelfde respect dat jij graag wil.

* ‘Nacho Cheese dip’ kan natuurlijk alles zijn. Kruidenboter, nootjes, koffiemelk, mayonaise. Je hoeft heus niet om een Nacho Cheese-dip te vragen aan een kerstbrunch ;).

~Joanne Ketch

Voel je dat een andere moeder zoekende is naar hoe zij om kan gaan met bepaalde dingen? Wil je wèl graag advies van je (groot)moeder? Dat mag natuurlijk altijd! Ouderschap is iets dat we veel meer samen zouden moeten doen met andere moeders en familieleden om ons heen. Maar ik denk dat elke moeder het herkent dat ze advies krijgt op punten waar ze zelf zeker over is.

Als je langer borstvoeding geeft, samen slaapt met je baby of direct reageert als je kleintje huilt, zijn er veel mensen die een mening klaarhebben, zoals ‘je verwent je baby’. Het belangrijkste is dat je niet jezelf gaat verdedigen, maar aangeeft dat het geen punt van discussie is voor jou. Vaak zal je hiermee al veel ongewenst advies voorkomen en zal je merken dat je ook sterker in je schoenen staat bij sociale gelegenheden.

De motivatie achter adviezen

Als je advies krijgt, heeft de ander altijd een reden om dat te geven. Het zal zelden de bedoeling zijn om je onzeker te maken. Je kan er vanuit gaan dat de adviezen die iemand geeft, voortkomen uit twee gedachten:

  1. Het is vanuit liefde voor jou en de baby. Als iemand waar je veel van houdt heel moe is, worstelt met het ouderschap, of dingen anders doet dan jijzelf, zijn we geneigd om vanuit liefde iemand advies te geven. Weten zij veel dat ze al de honderdste zijn die met de suggestie ‘laat hem maar even lekker huilen’ komen?
  2. Het is vanuit de ervaring van de ander. Gegeven advies gaat over wat de ander kent en weet. Niemand gaat je advies geven wat zij zelf nooit hebben uitgevoerd. Dus als al je ooms, tantes en eigen moeder doorsliepen met drie weken, is het geen wonder dat je oma liefdevol suggereert dat je ‘je baby op z’n eigen kamer moet leggen en even lekker de longetjes moet oefenen’. Probeer de ervaring van de ander te zien en het weer los te laten. Het is niet jouw ervaring en niet jouw kennis, en het staat je vrij om het helemaal op je eigen manier te doen.

Heb je zelf ook een goede manier om adviezen liefdevol naast je neer te leggen? Laat het me weten, ik vind het altijd leuk van je te horen!